Lighthouse Award

Winnaar Lighthouse Award 2021: Stadstuin Van Hasselt

De klimaatadaptieve Stadstuin Van Hasselt is de winnaar van de Lighthouse Award 2021. Onder het motto ‘we can stand the rain!’ is de inzenders dit jaar gevraagd naar slimme ideeën voor een watervaste gebouwde omgeving. De jury vindt Stadstuin Van Hasselt hier een prachtig voorbeeld van: “De wijze waarop een saai parkeerterrein wordt getransformeerd tot een boeiende waterbergende stadstuin is enorm inspirerend.”

Oplossingen voor een watervaste gebouwde omgeving

Ieder jaar reikt de Lighthouse Club de Lighthouse Award uit, met een actueel thema dat het maatschappelijke gesprek stimuleert. Onder het motto ‘we can stand the rain!’ is inzenders dit jaar gevraagd naar slimme ideeën voor een watervaste gebouwde omgeving. Innovaties die anticiperen op de dreigende waterproblematiek door de klimaatveranderingen. Een haast pijnlijk actueel thema, na de recente overstromingen in Zuid-Nederland, België en Duitsland.

Realistisch, haalbaar en schaalbaar

De vele mooie en inspirerende inzendingen van dit jaar zijn grofweg te verdelen in drie categorieën: (gerealiseerde) projecten, gebiedsontwikkeling en concepten of procesmethodieken. Om deze verschillende insteken met elkaar te vergelijken, is de kracht in de realisatieslag een belangrijk criterium. Is het realistisch, economisch haalbaar en schaalbaar en wat is de potentiële impact. De drie finalisten van de Lighthouse Award 2021 bieden kansrijke oplossingen voor een gebouwde omgeving die wateroverlast voorkomt en verdroging vermindert.

“Een watervast én prettiger stedelijk gebied”

Stadstuin van Hasselt is volgens de jury onlosmakelijk verbonden met zijn omgeving. “De tuin heeft een publieke functie en verbindt verschillende markante plekken. De hoogteverschillen verbeteren de mogelijkheid tot regenwateropvang en creëren een prachtig landschap in stedelijk gebied. Dit kan en moet op veel meer plekken.”

Lees meer

Prijsuitreiking en jury

De winnaar van de Award en de bijbehorende geldprijs van €10.000,- zijn op 10 september bekendgemaakt tijdens de Jaardag van de Lighthouse Club. De jury beoordeelde de inzendingen op aansluiting bij het thema ‘we can stand the rain!’, maar ook op creativiteit, durf, haalbaarheid en impact op de leefomgeving.

De jury van dit jaar

Liesbeth van der Pol, Dok Architekten en oud-Rijksbouwmeester
Olaf Lukkassen, senior adviseur business development Rijkswaterstaat
Stefan Kuks, watergraaf Vechtstromen en voorzitter Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie
Ronald Huikeshoven, directievoorzitter AM
Boudewijn de Bont, directievoorzitter bij Hazenberg en Nico de Bont, voorzitter Awardcommissie Lighthouse Club

Lees het juryrapport

Genomineerden Lighthouse Award 2021

Optimistische plannen, ideeën en innovaties voor een watervaste gebouwde omgeving

Stadstuin Van Hasselt

Samen met de gemeente Roosendaal realiseert Except Integrated Sustainability de klimaatadaptieve Stadstuin Van Hasselt. Een parkeerplaats en achtergebied wordt getransformeerd tot stadstuin voor waterretentie en reductie van hittestress. De tuin heeft ook een publieke functie. Hij wordt gebruikt voor buitenlessen over natuur, stadsecologie en klimaat en voor culturele programma’s van de schouwburg en het museum in de buurt. Met het herstel van het stadsgroen keert een kritisch knooppunt in de lokale infrastructuur terug, dat verschillende spraakmakende ruimtes met elkaar verbindt.

De jury vindt dit project een mooi voorbeeld van investeren in stedelijke ontwikkeling. “Van een negatief punt, een parkeerterrein, wordt een positief punt gemaakt. Het is een uitdaging om goede wadi’s te realiseren in de binnenstedelijke omgeving, maar deze stadstuin is zo onlosmakelijk verbonden met zijn omgeving dat je er niet omheen kunt. Daarnaast is het een prachtig landschap in stedelijk gebied. Als het tot zichtbare schoonheid leidt, zal het begrepen en geaccepteerd worden.”

Flat 1

Studio M10 en Brabant Wonen zijn de bedenkers van Flat 1, een appartementengebouw voor sociale huur. Het ingetogen maar uitgesproken wooncomplex krijgt een retentiedak. Een creatieve en gedurfde keuze, omdat het dak toegankelijk is voor bewoners en zelfs samen met hen wordt ontworpen. Op het dak komen pergola’s met zonnepanelen, maar er is ook ruimte voor intensieve vegetatie. Tweederde van het dakoppervlak wordt uitgevoerd als pluk -of voedseltuin. Het retentiedak zorgt voor het benodigde water. Daarnaast brengt de dakbegroeiing in de zomer extra verkoeling.

Het project Flat 1 heeft een wat kleinere schaal, maar desondanks vindt de jury het een prachtig voorbeeld van wat er mogelijk is, ook in sociale huur. “Daken zijn een hot-topic: ze staan tegenwoordig vol met installaties en verplichte zonnepanelen. Dit plan lost dat creatief op. Er zijn in dit project dappere keuzes gemaakt, die als voorbeeld kunnen dienen voor andere corporaties die nu voor dezelfde opgave staan.”

Resilience By Design MRA

Water- en klimaatopgaven kan je niet alleen als overheid of sector oplossen, maar vragen om een publiek private samenwerking en een integrale kijk op gebiedsontwikkeling. Resilience by Design beantwoordt de vraag hoe klimaatadaptatie een ‘normaal’ onderdeel wordt van investeringen in gebiedsontwikkeling in de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Twee teams hebben met een ruimtelijk én economische blik naar de klimaat- en wateropgaven van nu en de toekomst gekeken. Samen met lokale experts is met aansprekende demonstratieprojecten aangetoond hoe je klimaatadaptatie nu al kan meenemen in gebiedsontwikkeling en kan koppelen aan andere opgaven.

Door haar schaalgrootte en tijdshorizon tot 2100 (in plaats van 2050) zorgt dit project volgens de jury voor grotere inzichten. “Verschillende gemeenten bundelen hun krachten, met verschillende methoden, maar met hetzelfde doel. Om de waterproblematiek op te lossen is dit bredere perspectief nodig. Het ontwikkelen van landschap in dichtbebouwd stedelijk gebied is een ingewikkelde maar belangrijke opgave. Daarin heeft dit project een voorbeeldfunctie voor andere regio’s.”

**Winnaar 2021: Stadstuin Van Hasselt**
Een parkeerplaats en achtergebied wordt getransformeerd tot stadstuin voor waterretentie en reductie van hittestress.

Jaarvergadering Lighthouse BV - Neeltje Jans 2019 — **Winnaar 2021: Stadstuin Van Hasselt**
Een parkeerplaats en achtergebied wordt getransformeerd tot stadstuin voor waterretentie en reductie van hittestress.